Τρίτη 1 Σεπτεμβρίου 2015

Harvey Bernard Milk (1930–1978)


  
Photo of Harvey Milk by Daniel Nicoletta


«Όλοι οι νέοι άνθρωποι, ανεξάρτητα από το σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητά τους, αξίζουν ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον στο οποίο θα μπορούν να αναπτύξουν πλήρως το δυναμικό τους και να επιτύχουν».
Χάρβεϊ Μιλκ


Χάρβεϊ Μιλκ ( 22 Μαΐου 1930 – 27 Νοεμβρίου 1978), αφιέρωμα
Προλεγόμενα
Αρκετοί γνώρισαν τον άνθρωπο που καλείται Χάρβεϊ Μιλκ μέσα από την ομώνυμη ταινία του Γκας Βαν Σαν. Ας είναι. Αναμφισβήτητα έχει και ο κινηματογράφος προσφέρει τις υπηρεσίες του στην διάδοση γεγονότων, ιδεών και στάσεων, πέρα βέβαια από τη θέαση και απόλαυσή του ως μια εκ των τεχνών.
Πιονιέρος, ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, ιδιόρρυθμος αλλά μαχητικός πολιτικός, «καταραμένος», εραστής, πιστός φίλος, ακούραστος μαχητής, πρότυπο ήρωα. Ο Χάρβεϊ Μιλκ καταγράφηκε στη σύγχρονη ιστορία ως ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος Αμερικανός που κατάφερε να καταλάβει ένα σημαντικό πολιτικό πόστο όταν, το 1977, εκλέχθηκε δημοτικός σύμβουλος (supervisor) του Σαν Φρανσίσκο. Η εκλογή του, που θα γίνει μετά από δυο αποτυχημένες πρώτες προσπάθειες, ήταν ένα δυνατό ράπισμα στο πρόσωπο του κατεστημένου, μια δυνατή γροθιά στο στομάχι της πουριτανικής αμερικανικής κοινωνίας, μια αχτίδα φωτός στα ερέβη των θρησκειών και των υπαρχόντων αραχνιασμένων πολιτικών που βαδίζουν χέρι χέρι.
Ουσιαστικά τούτη η διεκδίκηση αλλά και η εκλογική νίκη ενόχλησε ανθρώπους που εκπροσωπούσαν ένα δύσοσμο συντηρητισμό, όπως η Ανίτα Μπράιαντ· μια τραγουδίστρια που το όνομά της έγινε γνωστό – έτσι μιλάμε σήμερα γι' αυτήν- όχι από τις ερμηνείες της και τα φωνητικά της προσόντα, αλλά από τη σκληροπυρηνική στάση της εναντίον της ισότητας των ομοφυλοφίλων. Ούτε λίγο ούτε πολύ η Μπράιαντ κινούταν προς την κατεύθυνση να περάσει ένα νόμο σύμφωνα με τον οποίο η ομοφυλοφιλία θα εθεωρείτο ψυχική ασθένεια. Αυτό βέβαια ήταν ένα θείο δώρο για Χάρβεϊ Μιλκ, μια και του έστρωσε ένα κατάλληλο έδαφος για να συγκροτήσει και να στρέψει τη δράση του κατά της μισαλλοδοξίας.


 

Γνωρίζοντας τον Χάρβεϊ Μιλκ
Ο Μπέρναρντ Χάρβεϊ Μιλκ γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη στις 22 Μαΐου 1930. Οι γονείς του William και Minerva Μιλκ, που ήταν εβραϊκής καταγωγής, είχαν και άλλο έναν γιο, τον Robert. Οι γονείς του Μιλκ δεν ήταν αμέτοχοι στους αγώνες, αντίθετα μάχονταν για τις ιδέες τους και τα ιδανικά τους. Η Μητέρα του Μινέρβα το γένος Karns, ήταν μια πρώιμη φεμινίστρια-ακτιβίστρια που προσχώρησε στην Yeomanettes, μια ομάδα που υποστήριζε την ένταξη των γυναικών στο ναυτικό των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο πατέρας του εργάστηκε εθελοντικά ως σερβιτόρος πληρώματος κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Ως μαθητής και ως φοιτητής ο Μιλκ ήταν ένα αξιαγάπητο παιδί που έπαιζε ποδόσφαιρο και τραγουδούσε στην όπερα του Bay Shore High School. Ο Μιλκ σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο του Όλμπανι. Εκείνη την περίοδο αρθρογραφεί στην φοιτητική εφημερίδα. Τα άρθρα του μάλιστα θα τον κάνουν γνωστό και αγαπητό στον κύκλο των συμμαθητών του και όχι μόνο…
Ο Μιλκ θα συνειδητοποιήσει από νωρίς την ομοφυλοφιλική του κλήση, αλλά δεν θα κάνει γνωστή τούτη την προτίμηση, παρά μόνο αργότερα όταν θα πάει στη Νέα Υόρκη και θα γίνει φίλος με μια παρέα ομοφυλόφιλων που σύχναζαν στο Greenwich Village.
Μετά την αποφοίτησή του, το 1951, από το New York State College κατατάχτηκε στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ. Κατετάγη κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας και υπηρέτησε στο πλοίο διάσωσης USS Kittiwake (ASR-13) ως αξιωματικός καταδύσεων. Αργότερα μετατέθηκε στο Σαν Ντιέγκο, όπου υπηρέτησε ως εκπαιδευτής καταδύσεων. Το 1955, απολύθηκε αφού τιμήθηκε με το βαθμό του υπολοχαγού. Αξίζει να προσθέσουμε ότι, ο Μιλκ ήταν περήφανος για τη στρατιωτική του θητεία, και φορούσε μια πόρπη από ορειχάλκινο στη ζώνη του, διακριτικό που φέρουν όσοι υπηρέτησαν στο ναυτικό. Την πόρπη αυτή φορούσε και την μέρα που πυροβολήθηκε.
Μετά την αποχώρησή του το 1955 από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ, ο Μιλκ μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου εργάστηκε σε διάφορες θέσεις εργασίας, συμπεριλαμβανομένων του εκπαιδευτικού σε δημόσιο σχολείο, συνεργάτη της παραγωγής σε μιούζικαλ του Broadway, αναλυτή της Wall Street κ. ά. Είναι η περίοδος που θα συνάψει την πρώτη του ερωτική σχέση με τον Τζον Κάμπελ (Joe Campbell) που είχε γνωρίσει ενόσω δίδασκε στο Λονγκ Αϊλαντ.
Εδώ είναι η περίοδος που ο Μιλκ συνειδητοποιεί το γεγονός ότι η κρυφή σεξουαλική ζωή του δεν τον ικανοποιεί, έτσι αρχίζει να ενδιαφέρεται για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων. Η Νέα Υόρκη όμως τον ενοχλεί και τον καταπιέζει. Αποφασίζει λοιπόν να αφήσει την αρκούντως καλά αμειβόμενη δουλειά του στην Γουόλ Στριτ και παρέα με τον εραστή του Σκοτ Σμιθ, φεύγουν για το Σαν Φρανσίσκο. Όλα αυτά στα τέλη του 1972.


 

Η Κοινότητα Castro
Το 1972 λοιπόν, ο Χάρβεϊ Μιλκ αφού αποχαιρέτισε οριστικά τη Νέα Υόρκη, εγκαταστάθηκε στην περιοχή Εureka Valley του Σαν Φρανσίσκο. Εδώ, σε τούτη την περιοχή και συγκεκριμένα στην καρδιά της πόλης, υπήρχε η κοινότητα Castro που αρχικά –μιλάμε για το 1930- δεν ήταν παρά το γκέτο των Σκανδιναβών μεταναστών και αργότερα της ιρλανδικής εργατικής τάξης. Όμως προς τα τέλη της δεκαετίας του ’60 στην περιοχή Castro άρχισαν να εγκαθίσταται, παρά τις αντιδράσεις των κατοίκων, αρκετοί ομοφυλόφιλοι. Η σύρραξη συνεχίστηκε και μάλιστα με αυξανόμενους ρυθμούς, μια και στην πόλη έβρισκαν τώρα καταφύγιο και οι ομοφυλόφιλοι που είχαν διωχθεί από τον στρατό λόγω της σεξουαλικής τους ταυτότητας. Τούτο το μέρος -η κοινότητα Castro- ήταν για τους ομοφυλόφιλους μια μικρή όαση, μια μικρή πατρίδα αφού ήταν από τα ελάχιστα σημεία στην Αμερική όπου οι ομοφυλόφιλοι μπορούσαν να ζουν με μια σχετική ελευθερία, αλλά και αλληλέγγυοι μεταξύ τους.


 

Κάστρο Κάμερα (Castro Camera)
Μαζί λοιπόν με τον εραστή του Σκοτ Σμιθ, ο Μιλκ, θα εγκατασταθεί ακριβώς εδώ, και θα ανοίξει ένα κατάστημα φωτογραφικών ειδών, το «Κάστρο Κάμερα» (Castro Camera), στο Κάστρο Street, το οποίο λειτουργούσε περισσότερο σαν τόπος συγκέντρωσης των ανθρώπων, παρά σαν εμπορική επιχείρηση. Δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε το γεγονός ότι στο κατάστημα του Μιλκ δεν συγκεντρώνονταν μόνο ομοφυλόφιλοι, αλλά ήταν μια εστία συνάντησης ανθρώπων –κυρίως εργατών- τα δικαιώματα των οποίων είχαν καταπατηθεί. Ουσιαστικά ο Μιλκ τοποθέτησε πολύ καίρια τη ζωή και το έργο του όχι μόνο στην καρδιά της gay κοινότητας της πόλης, αλλά εκεί όπου ήταν ορατά τα προβλήματα και υπήρχε ανάγκη για δράση.
Ο Μιλκ όσο περνάει ο καιρός μέσα σε τούτη την ομάδα των κατοίκων θα βρει τη φωνή του ως ακτιβιστής και ηγέτης. Στο Σαν Φρανσίσκο, η ζωή του είναι ειλικρινής και τούτη την ειλικρίνεια θέλει να περάσει και στην πολιτική. Έτσι το 1973, δήλωσε την υποψηφιότητά του για μια θέση στο δημοτικό συμβούλιο του Σαν Φρανσίσκο. Είναι όμως αρχάριος ως πολιτικός αλλά έχει θέληση και απίστευτο κουράγιο. Με τα λίγα χρήματα που διαθέτει δεν μπορεί να κάνει βέβαια πολλά, έτσι θα χάσει τις εκλογές, αλλά θα κερδίσει μια πολύτιμη εμπειρία που θα τον ενθαρρύνει για να προσπαθήσει και πάλι. Δύο χρόνια αργότερα, θα χάσει ξανά και τη δεύτερη εκλογική μάχη για μια θέση στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Αλλά δεν το βάζει κάτω. Οι εκλογικές αναμετρήσεις –έστω και αποτυχημένες- σύντομα τον έχουν κάνει να γίνει η φωνή της σιωπηλής πλειοψηφίας και γνωστός ως «Δήμαρχος του Castro Street», έτσι το 1977, ο Μιλκ επανήρθε δυναμικά και κερδίζει τελικά μια έδρα στο Δημοτικό Συμβούλιο Σαν Φρανσίσκο (San Francisco City-County Board). Έτσι, στις 9 Ιανουαρίου 1978, έγινε ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος αξιωματικός της πόλης, καθώς και ένα από τα πρώτα ανοιχτά γκέι άτομα που εκλέχτηκαν στο αξίωμα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η μόλις ενός χρόνου πολιτική του δραστηριότητα εκτόξευσε την ήδη μεγάλη φήμη του κάνοντάς τον διάσημο. Αυτό όμως δεν άρεσε στον πρώην αστυνομικό και νυν δημοτικό σύμβουλο, αφού η διασημότητα του Μιλκ ενέτεινε την αρρωστημένη ζήλια του συντηρητικού Νταν Γουάιτ (Dan White), ο οποίος στις 27 Νοεμβρίου 1978, δολοφόνησε εν ψυχρώ πυροβολώντας με ένα 38άρι περίστροφο το δήμαρχο Τζορτζ Μοσκόουν (Mayor George Moscone) και τον Μιλκ στο γραφείο τους. Αργότερα, ο δράστης παραδόθηκε στο αστυνομικό τμήμα όπου παλαιότερα εργαζότανε.
Στη δίκη που ακολούθησε ο Γουάιτ καταδικάστηκε για ανθρωποκτονία εξ αμελείας, και όχι για δολοφονία, σε έξι χρόνια φυλακή. Το 1985, ένα χρόνο μετά την αποφυλάκισή του, αυτοκτόνησε.
Η απόφαση του δικαστηρίου όμως ξεσήκωσε τη γκέι κοινότητα του Κάστρο, που οργισμένη διαδήλωσε -αρχικά- ειρηνικά έξω από το Δημαρχείο, μια διαδήλωση που μετατράπηκε όμως σε βίαιη σύγκρουση με τις δυνάμεις των 5.000 αστυνομικών που κλήθηκαν για το σκοπό αυτό. Επιπλέον, εντάθηκαν οι έλεγχοι και οι έφοδοι σε νυχτερινά κέντρα από οπλισμένους αστυνομικούς με ρόπαλα, με αποτέλεσμα οι ταραχές που ξέσπασαν στην πόλη να καταμετρούν 124 τραυματίες εκ των οποίων οι 59 αστυνομικοί. Τα γεγονότα αυτά θα παραμείνουν στην ιστορία ως "The White Night Riots."


Scott Smith and Harvey Milk, photo by Marc Cohen (πηγή)

Επίλογος
Έχουν περάσει τριάντα χρόνια από το ξαφνικό και τραγικό τέλος του Μιλκ και η παρακαταθήκη που άφησε στις επόμενες γενιές δείχνει να είναι ακέραιη και ζωντανή όσο ποτέ. Ο αγώνας για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων και την εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος τους συνεχίζεται με ελπίδα. Εξάλλου ο ίδιος ο Μιλκ έλεγε «Ο ρόλος της εξουσίας είναι να δίνει χώρο στην ελπίδα».
Στα χρόνια που ακολούθησαν μετά το βίαιο θάνατο του Μιλκ πολλά βιβλία αλλά και ταινίες γράφτηκαν και γυρίστηκαν γύρω από τη ζωή και τη δράση του. Θα σταθούμε εδώ επιγραμματικά στην ταινία Μιλκ (Milk) του 2008, γυρισμένη από τον Γκας Βαν Σαντ, με τον Σον Πεν (Sean Penn) να ερμηνεύει τον ομώνυμο ρόλο. Ερμηνεία που του χάρισε και το αντίστοιχο Όσκαρ το 2009.
Ο Σαντ ο οποίος ισχυρίζεται ότι «Αν υπήρξε ένας λευκός γκέι Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, αυτός πολύ πιθανόν να είναι ο Χάρβεϊ Μιλκ», σε τούτη την ταινία παρακολουθεί τον Μιλκ τα τελευταία 5 χρόνια της ζωής του. Χρόνια που χαρακτηρίζονται από την έντονη δραστηριότητα και παρουσία του Μιλκ. (περισσότερα για την ταινία εδώ).
Επιπλέον, να αναφέρουμε το ντοκιμαντέρ The Times of Harvey Milk (1984) του Rob Epstein, διάρκειας 90 λεπτών, που αναφέρεται στην επιτυχημένη πορεία αλλά και στο τραγικό τέλος του Μιλκ.
Αξίζει να προσθέσουμε τελειώνοντας ότι, το 2009, ο Πρόεδρος Ομπάμα απένειμε στον Μιλκ το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας (Presidential Medal of Freedom).

Πηγές και σύνδεσμοι

Στοιχεία για τη σύνταξη της βιογραφίας το επίσημο site του Ιδρύματος Μιλκ, τη Βικιπαίδεια και το ένθετο «Μιλκ», του LIFO, 15/1/2009.
© κειμένου, gayekfansi.blogspot.gr
© φωτογραφιών, στις ιδιωτικές συλλογές, τις συλλογές των ιδρυμάτων όπου ανήκουν. Όπου μας ήταν γνωστά τα δικαιώματα αναφέρονται όπως αναφέρονται και οι πηγές.

Ο Μιλκ στη Βικιπαίδεια: Εδώ
Ίδρυμα Μιλκ (Milk Foundation): http://milkfoundation.org/
Harvey Milk LGBT Democratic Club: http://www.milkclub.org/


 
Ο Harvey Milk με τον αδελφό του Robert (πηγή)


L to R: Artie Schiller, Leo Piscopo, Leo's girlfriend, Harvey Milk,
John Nirmaier and John's girlfriend Anne Subiondo


Με τον Joe Campbell, η πρώτη του ερωτική σχέση, (πηγή)


 
Ο Harvey Milk με τον σύντροφό του Scott Smith


 
  Harvey Milk και Scott Smith


Πρωτοπόρος στον αγώνα για την εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος των  gay


 Με φίλο του την περίοδο που υπηρετούσε στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ, (πηγή)


 
Από την περίοδο που υπηρετούσε στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ, (πηγή)


Ένστολος, όταν υπηρετούσε στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ, (πηγή)


 
Ο Harvey Milk και ο κινηματογραφικός Μιλκ, Sean Penn


Διαδηλώσεις μετά την απόφαση του δικαστηρίου


 
Ο Harvey Milk με την Jane Fonda (πηγή)





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου